SER: noordelijke provincies moeten samen
De Sociaal Economische Raad wil dat de drie Noorderlijke Provincies Fryslân, Groningen en Drenthe als Noordelijk Landsdeel gaan samenwerken. Met name op de gebieden van educatie, werkgelegenheid en promotie moeten de provincies hun krachten bundelen. Het samengaan van de drie provincies is het laatste jaar ineens onderwerp van discussie geworden. Zo vroeg Fryslân-gedeputeerde Sjoerd Galama zich hardop af of de drie provincies uberhaupt niet samen kunnen gaan in één provincie. Is de gedachte tot een fusie uiteindelijk een dans met ongelijke partners?
Sinds de jaren tachtig is het een trend geworden om armlastige of kleine, slagkrachtloze gemeentes te laten samenvoegen tot één grote gemeente. De voordelen van de schaalvergroting zijn minder ambtenaren en een betere economische efficiëntie van de gemeente . Het nadeel is dat de overheid steeds verder komt te staan van de eigen inwoners en de lokale culturen. Wethouders reizen minder af naar dorpen omdat ze te ver weg liggen of van minder belang zijn ten opzichte van de grotere plaatsen. De kloof tussen de burger en politiek groeit.
Hoe moet dat dan met een groot landsdeel? Provincies, nota bene de grondleggers van de Republiek der Nederlanden, hebben altijd hun status, culturen en imago weten te behouden. En met name in de periferie van Nederland zijn de inwoners in staat om die culturen en dat imago in stand te houden. Bovendien zijn ze naast een vorm van trots ook een bron van inkomsten. Het samengaan van drie verschillende provincies in een éénheidsworst, het ‘Noorden’, doet de provincies uiteindelijk meer kwaad dan goed. Naast het verlies van imago en identiteit verliest de overheid ook het vertrouwen van burgers die een afspiegeling zoeken van wat ze zijn. Economisch gezien haalt het Noorden er wellicht een kostenefficiënte organisatie uit, maar hoe laat je dat schip varen als de bemanning zich niet één voelt?
Een sterkere samenwerking is altijd nodig, maar ik denk niet dat het een goed idee is dat provincies een fusie aangaan. Al is het alleen al om cultuur binnen een provincie te behouden.